Rodzaje Płyt Warstwowych: EPS, Wełna, PUR/PIR – Co Je Różni? Szkolenie Balex Metal (Cz. 3)

Kontynuując naszą podróż po świecie nowoczesnych materiałów budowlanych, opartą na serii wartościowych szkoleń firmy Balex Metal, docieramy do sedna płyty warstwowej – jej rdzenia izolacyjnego. Choć technologia ta jest obecna na polskim rynku od około 50 lat, szczegółowa wiedza na temat jej różnych odmian i parametrów wciąż bywa niepełna. W trzecim odcinku swojego szkolenia, mgr inż. Jacek Łazuka, Ekspert Balex Metal, rzuca światło na kluczowe różnice między poszczególnymi rodzajami płyt warstwowych, skupiając się na materiale stanowiącym ich serce.

Jak podkreśla ekspert, płyta warstwowa to genialny w swej prostocie produkt, porównywalny funkcjonalnością do prefabrykowanych elementów, takich jak płyty gipsowo-kartonowe czy elementy żelbetowe (tzw. "wielka płyta"). Ich wspólnym mianownikiem jest przeniesienie części prac budowlanych z placu budowy do kontrolowanych warunków fabrycznych, co ogranicza uciążliwość i koszty prac na miejscu.

Zobacz trzeci odcinek szkolenia Balex Metal – "Jakie są rodzaje płyt warstwowych?":

Anatomia Płyty Warstwowej: Okładziny i Rdzeń

Zgodnie z definicją przedstawioną w szkoleniu, płyta warstwowa składa się z dwóch stalowych okładzin, pomiędzy którymi znajduje się rdzeń termoizolacyjny. Rolą tego rdzenia jest izolowanie wnętrza budynku od warunków zewnętrznych, natomiast okładziny stalowe zapewniają trwałość, ochronę przed opadami atmosferycznymi, wiatrem i innymi czynnikami. To właśnie rodzaj zastosowanego rdzenia determinuje kluczowe właściwości płyty.

Trzy Główne Rodzaje Rdzeni Termoizolacyjnych

Ekspert Balex Metal wyróżnia trzy podstawowe typy materiałów izolacyjnych stosowanych w rdzeniach płyt warstwowych:

1. Styropian (EPS): Polistyren ekspandowany.
2. Wełna Mineralna (MiWo): Zarówno skalna, jak i szklana.
3. Poliuretan (PUR/PIR): Pianka poliuretanowa (PUR) lub jej ulepszona wersja, pianka poliizocyjanurowa (PIR).

"To, co odróżnia te termoizolacje między sobą, to oczywiście jest nie tylko cena, to są przede wszystkim parametry techniczne" – podkreśla Jacek Łazuka.

Współczynnik Przewodzenia Ciepła Lambda (λ) – Klucz do Termoizolacyjności

Najważniejszym parametrem charakteryzującym zdolność materiału do izolowania termicznego jest współczynnik przewodzenia ciepła lambda (λ), wyrażany w W/(m·K) (wat na metr kelwin). Im niższa wartość λ, tym lepszym izolatorem jest dany materiał.

• Poliuretan (PUR/PIR): Jak wyjaśnia ekspert, ten materiał charakteryzuje się najlepszą, czyli najniższą wartością współczynnika λ, która wynosi około 0,022 W/(m·K). "Najcieplejszym, w cudzysłowie, materiałem, który zapewnia najlepszą termoizolacyjność, najwyższy opór termiczny, są oczywiście poliuretany" – mówi Jacek Łazuka. To właśnie dzięki tej właściwości płyty PIR o grubości 20 cm pozwalają na budowę domów w standardzie niemal pasywnym, o czym więcej przeczytasz w naszym kompleksowym przewodniku po technologii i kosztach domu niemal pasywnego z płyt PIR 20cm.
• Styropian (EPS) i Wełna Mineralna (MiWo): Te materiały mają zbliżone, choć nieco wyższe (czyli gorsze) wartości λ, wynoszące około 0,038 W/(m·K).

Oznacza to, że aby uzyskać ten sam poziom izolacyjności termicznej (ten sam opór cieplny R lub współczynnik U), płyta z rdzeniem PUR/PIR może być znacznie cieńsza niż płyta z rdzeniem styropianowym lub wełnianym. Jak obrazowo przedstawia to ekspert w materiale szkoleniowym: "PIR 100 mm odpowiada płycie z rdzeniem styropianowym bądź z wełny mineralnej o grubości 175 mm".

Popularność i Zastosowanie Poszczególnych Rdzeni

Według danych przedstawionych w szkoleniu, około 90-95% zamawianych płyt warstwowych to płyty z rdzeniem poliuretanowym (PUR/PIR). Wynika to nie tylko z ich doskonałych właściwości termoizolacyjnych, ale również z innych zalet:

• Niewrażliwość na Biodegradację: W przeciwieństwie do styropianu, poliuretan nie jest podatny na gnieżdżenie się gryzoni.
• Niezmienność Parametrów: Izolacyjność termiczna (λ) płyt PUR/PIR pozostaje na stałym poziomie przez cały okres użytkowania, ponieważ gaz spieniający (pentan), który jest izolatorem, pozostaje zamknięty w strukturze materiału dzięki gazoszczelnym okładzinom stalowym. Dowiedz się więcej o trwałości płyt warstwowych z poprzedniej części szkolenia.

Wełna mineralna (MiWo) znajduje swoich odbiorców głównie tam, gdzie kluczowe są wysokie wymagania dotyczące odporności ogniowej. Płyty z rdzeniem z wełny mineralnej mogą osiągać klasę odporności ogniowej nawet EI 240 (240 minut szczelności i izolacyjności ogniowej), czego nie da się uzyskać przy użyciu innych rdzeni. Zastosowanie wełny od wewnątrz, w połączeniu z płytami PIR, może również znacząco poprawić komfort akustyczny i termiczny, o czym piszemy tutaj.

Płyty z rdzeniem styropianowym (EPS), choć historycznie były punktem wyjścia dla produkcji płyt warstwowych w Polsce, obecnie stanowią produkt o ograniczonym zastosowaniu, zastępowany przez bardziej zaawansowane termoizolacje.

Rodzaje Płyt ze Względu na Mocowanie i Estetykę

Oprócz rodzaju rdzenia, ekspert Balex Metal w swoim szkoleniu zwraca uwagę na podział płyt ze względu na sposób mocowania i estetykę elewacji:

• Płyty Standardowe (ST): Łącznik mechaniczny (wkręt) jest widoczny na zewnątrz płyty. Połączenie płyt również jest widoczne.
• Płyty z Ukrytym Łącznikiem (PLUS): Zamek płyty jest tak skonstruowany, że wkręt mocujący jest schowany, a kolejna płyta zakrywa miejsce łączenia. Daje to bardziej estetyczną, gładką elewację bez widocznych elementów montażowych.

Co istotne, Balex Metal oferuje kompatybilny system zamków, który pozwala na płynne łączenie na jednej ścianie zarówno płyt z rdzeniem poliuretanowym, jak i wełnianym, zachowując jednolitość i ciągłość elewacji. Jest to szczególnie przydatne, gdy np. część hali wymaga wyższej odporności ogniowej (ściana z wełny mineralnej), a pozostała część może być wykonana z cieplejszych płyt PIR. Kwestię bezpieczeństwa ogniowego płyt PIR omawiamy szerzej w dedykowanym artykule.

Podsumowanie: Wybierz Rdzeń Dopasowany do Potrzeb

Trzeci odcinek szkolenia Balex Metal dostarcza kompleksowej wiedzy na temat rodzajów płyt warstwowych, skupiając się na kluczowych różnicach wynikających z zastosowanego rdzenia izolacyjnego. Podsumowując:

• Płyty z rdzeniem PUR/PIR oferują najlepszą izolacyjność termiczną (najniższa λ), są odporne na biodegradację i stanowią najpopularniejszy wybór na rynku (90-95% zamówień). To one są podstawą nowoczesnych, energooszczędnych domów.
• Płyty z rdzeniem z wełny mineralnej są niezastąpione tam, gdzie wymagana jest najwyższa odporność ogniowa (nawet EI 240).
• Płyty z rdzeniem styropianowym są rozwiązaniem historycznie starszym, o gorszych parametrach izolacyjnych w porównaniu do PUR/PIR.
• Wybór między płytą standardową a płytą z ukrytym łącznikiem zależy od preferencji estetycznych dotyczących wyglądu elewacji.

Zrozumienie tych różnic, jasno przedstawionych w szkoleniu przez eksperta Balex Metal, pozwala inwestorom na podjęcie świadomej decyzji i wybór materiału najlepiej odpowiadającego specyfice ich projektu, wymaganiom termicznym, ogniowym oraz budżetowym. Zapraszamy do zapoznania się z kolejnymi częściami tego wartościowego cyklu materiałów edukacyjnych oraz naszymi artykułami, takimi jak ten o wytrzymałości i bezpieczeństwie domów z płyt PIR.